Ο Ναός του Διός
Χαρακτηριστική είναι η παρατήρηση του Παυσανία όταν το 2ο μ.Χ. αιώνα επισκέπτεται την ερειπωμένη και μελαγχολική περιοχή της Νεμέας: «αξίζει να δει κανείς το ναό του Νεμείου Διός, ακόμα κι αν έχει καταρρεύσει η οροφή και λείπει το λατρευτικό άγαλμα». (Παυσανίας, 2ος μ.Χ. αιώνας)
Τα αρχαία Νέμεα τελούνταν κατά τη δεύτερη
πανσέληνο μετά το θερινό ηλιοστάσιο. Ο ναός
ακόμα λάμπει κάτω από το φως του φεγγαριού.
(φωτ. 24 Ιουλίου 2002)
Περίπου το 330 π.Χ., στην Αρχαία Νεμέα εκεί όπου, στους μυθολογικούς καιρούς, ο ημίθεος Ηρακλής πραγματοποίησε τον πρώτο από τους άθλους του, σκοτώνοντας τον περίφημο λέοντα και, στους ιστορικούς χρόνους, διοργανώνονταν οι φημισμένοι Νέμεοι Αγώνες, κτίσθηκε ο Ναός του Νεμείου Διός.
Ο Ναός αυτός, αποτελούσε χαρακτηριστικό δείγμα μνημείου του τέλους της κλασικής και της αρχής της ελληνιστικής περιόδου, συνδυάζοντας τρεις αρχιτεκτονικούς ρυθμούς. Ο δωρικός ρυθμός χρησιμοποιείτο στην εξωτερική κιονοστοιχία και στον πρόναο (πρόθυρο του ναού). Ο ιωνικός ρυθμός τοποθετήθηκε πάνω στον κορινθιακό στο εσωτερικό του ναού. Μοναδικό χαρακτηριστικό του οικοδομήματος είναι η υπόγεια κρύπτη στο πίσω μέρος του σηκού, η χρήση της οποίας δεν έχει ακόμα διευκρινισθεί. Η πιο πιθανή ερμηνεία είναι ότι χρησίμευε ως χώρος τοπικού μαντείου.
Κάτω από το ναό του Διός υπήρχε ένας πρωιμότερος ναός, που οικοδομήθηκε το πρώτο τέταρτο του 6ου αιώνα π.Χ. και καταστράφηκε βίαια πριν από το τέλος του 5ου π.Χ. αιώνα. Από τον πρώιμο ναό σώζονται στη θέση τους ελάχιστα ερείπια, μολονότι στις ανασκαφές έχουν βρεθεί αρκετοί λίθοι και κέραμοι που προέρχονται από αυτόν.
Κατά την παλαιοχριστιανική εποχή αποσυναρμολογήθηκαν οι περισσότεροι από τους τριάντα-έξι δωρικούς κίονες, το υλικό των οποίων χρησιμοποιήθηκε για την κατασκευή χριστιανικής εκκλησίας βασιλικού ρυθμού, σε μικρή απόσταση από τα ερείπια του ναού. Το γεγονός ότι οι κίονες βρέθηκαν πεσμένοι ακτινικά, δείχνει ότι η καταστροφή δεν προήλθε από τα φυσικά αίτια ενός σεισμού, όπου οι σπόνδυλοι των κιόνων θα έπεφταν δεξιά - αριστερά του κατακόρυφου άξονα του κάθε κίονα, αλλά από ανθρώπινη παρέμβαση. Οι κίονες "σπρώχθηκαν", προκειμένου να χρησιμοποιηθεί τόσο το συνδετικό υλικό όσο και οι ίδιοι οι σπόνδυλοι οι οποίοι έπεσαν προς την συγκεκριμένη κατεύθυνση.
Από τους κίονες του περιστυλίου παρέμεινε όρθιος μόνο ένας ενώ οι άλλοι δύο που διασώθηκαν στην αρχική τους θέση είναι αυτοί που ορίζουν την είσοδο στον πρόναο.
Ιστορία
Το ιερό του Διός στη Νεμέα χρονολογείται στον πρώιμο 6ο π.Χ. αιώνα και γύρω του δεν υπάρχουν ενδείξεις προηγούμενης ανθρώπινης κατοίκησης. Ανακατασκευάστηκε περί το 330 π.Χ. Στο πέρασμα του χρόνου, μόνο τρεις από τους τριάντα έξι δωρικούς κίονες του Ναού του Νεμείου Διός κατάφεραν να παραμείνουν όρθιοι στη θέση τους.
» αναλυτικά
Ο Ναός μέσα από την Τέχνη
Στα μέσα του 18ου αιώνα η βρετανική επιστημονική αποστολή, γνωστή με το όνομα Society of Dilettanti, εκδήλωσε έντονο ενδιαφέρον για το ναό του Διός στη Νεμέα.
» αναλυτικά